Vân Hương Thánh Mẫu là ai ?
Vân Hương Thánh Mẫu rất linh thiêng đối với tín ngưỡng thờ Mẫu đặc biệt là tại tỉnh Thừa Thiên Huế, Tam Toà Mẫu Vân Hương bao gồm Chầu Quế Hoa và Chầu Quỳnh Hoa và Mẫu Liễu Hạnh, hai vị Chầu giúp việc trọng yếu của Mẫu Liễu Hạnh. Hai bà được thờ phụng cùng với Mẫu Liễu Hạnh tại Phủ Vân Cát và Phủ Tiên Hương, tại Phủ Dày Nam Định. Cùng với Mẫu Liễu Hạnh, hai bà được tôn sùng là Tam Toà Thánh Mẫu Vân Hương. Chầu Quế Hoa quản lí về sự nghiệp, công danh và tài lộc. Chầu Quỳnh Hoa quản lí về hôn nhân, gia đình và sự nghiệp. Niềm tin vào Tam Toà Vân Hương Thánh Mẫu giúp người dân có thêm sức mạnh tinh thần để vượt lên những thử thách trong đời sống.
Cũng phải chú ý rằng, Chầu Quế Hoa và Chầu Quỳnh Hoa dù đồng hiệu với Chầu Đệ Nhất Thượng Thiên và Chầu Chín Cửu Tỉnh, song Chầu Quế và Chầu Quỳnh là thuộc hạ riêng biệt của Mẫu Liễu Hạnh không trực thuộc 12 vị trí trong Tứ Phủ Thánh Chầu.
Có nhiều giả thuyết về nguồn gốc và sự tích của Vân Hương Thánh Mẫu:
- Là một trong Tam Toà Thánh Mẫu: Theo quan điểm dân gian, Vân Hương Thánh Mẫu là sự hợp nhất của ba vị thánh Mẫu: Mẫu Liễu Hạnh, Mẫu Quỳnh Hoa và Mẫu Thuỵ Hoa.
- Là vị thánh Mẫu bản địa: Một số quan điểm khác cho rằng Vân Hương Thánh Mẫu là vị thánh Mẫu bản địa của vùng đất Thừa Thiên Huế, được nhân dân thờ phụng từ lâu đời.