Ông Hoàng Bát là ai ?
Ông Hoàng Bát Nùng là một trong Thập Vị Quan Hoàng của hệ thống Tứ Phủ. Ông Hoàng Bát Nùng thuộc hàng Quan Lớn, cai quản miền thượng ngàn. Ông Hoàng Bát Nùng có khả năng ban phúc, trừ tà, cai quản các loài cây cỏ và động vật. Ông Hoàng Bát Nùng được xem là vị vua cai quản núi rừng, là chỗ cư trú của muôn loài động thực vật, anh hùng dân tộc của dân tộc Tày – Nùng ở miền đất Cao Bằng thượng cổ dân gian thường gọi là Ông Nùng Trí Cao. Ông được thờ phụng ở nhiều đền, chùa trên khắp cả nước, nổi bật nhất là Đền Kỳ Sầm gần thị xã Cao Bằng.
Các truyền thuyết về Ông Hoàng Bát:
Nùng Chí Cao hay thường được nhắc đến với danh xưng Quan Hoàng Bát Nùng là một vị quan tài giỏi nổi tiếng trong lịch sử Việt Nam. Ông ra đời vào khoảng thế kỉ 11, dưới triều vua Lý Thái Tông.
- Thân thế và sự nghiệp: Sinh ra trong gia tộc tù trưởng Nổi tiếng, Nùng Chí Cao sớm thể hiện khả năng cùng bản lĩnh phi thường. Năm Tân Tỵ, nhà vua Lý Thái Tông sai sứ thần sang khuyên Nùng Chí Cao không theo triều Tống. Nhờ tài năng xuất chúng cùng uy tín của mình, ông được dân Nùng vùng Quảng Nguyên (ngày nay là Cao Bằng) phong chức tù trưởng. Sau đó, Nùng Chí Cao được triều Trần thăng chức Thái sư tiết chế, trao nhiệm vụ trấn thủ biên giới phía Bắc.
- Chiến công hiển hách: Nùng Chí Cao đã chỉ huy quân và dân Quảng Nguyên dũng cảm chống trả lại nhiều đợt tiến công của quân Xâm lược, lập nên nhiều chiến công hiển hách. Trong cuộc khởi nghĩa kháng Tống thứ 2, ông kết hợp với quân khởi nghĩa tập kích kho lương thực của địch, góp phần làm nên chiến thắng chung. Nùng Chí Cao nhiều lần bị thương tật nhưng đã kiên cường đấu tranh, chứng tỏ lòng yêu nước cùng ý chí kiên cường của dân tộc.
- Sự khen ngợi và tuyên dương: Sau ngày ông qua đời, nhân dân quanh khu vực đã dựng miếu thờ cúng và suy tôn ông là Quan Hoàng, bày tỏ sự tri ân sâu sắc công ơn lớn lao của ông. Nùng Chí Cao là một người anh hùng dân tộc, một tấm gương sáng ngời về tinh thần yêu nước, sự quả cảm và tinh thần bất khuất. Ông đã đóng góp lớn lao vào công cuộc giành lại độc lập dân tộc và thống nhất nước nhà.
Đền Kỳ Sầm, nơi thờ ông Hoàng Bát Nùng Thái Bảo
Đền Kỳ Sầm, toạ lạc tại thị xã Cao Bằng, là nơi thờ cúng các bậc Thái Bảo uy nghi. Ngôi đền sừng sững như chứng minh tấm lòng thành kính cùng sự tôn thờ của nhân dân Cao Bằng đối với bậc anh hùng dân tộc. Là một vị tướng quân, Nùng Chí Cao nổi danh với tài năng cầm quân, tinh thần quả cảm cùng một lòng yêu nước mãnh liệt. Ông đã chỉ huy nhân dân đấu tranh chống lại kẻ thù ngoại xâm, lập nên bao chiến công hiển hách. Nùng Chí Cao được coi là vị thần linh quản lý lục bộ thượng thư, có sứ mệnh to lớn đối với sự nghiệp giữ gìn đời sống yên bình cho nhân dân Cao Bằng. Đến với Đền Kỳ Sầm, bạn không những được thưởng ngoạn kiến trúc đặc sắc mà còn tận hưởng trọn vẹn không khí thiêng liêng, huyền ảo. Tượng Nùng Chí Cao uy nghiêm, tôn lên nét uy nghiêm của một vị tướng lĩnh tài giỏi, một vị vua của đất nước.
Bài văn khấn Ông Hoàng Bát Nùng:
Nam mô a di đà Phật!
Con lạy chín phương trời, mười phương đất, lạy chư Phật mười phương, mười phương chư Phật.
Con lạy toàn thể chư Phật, chư tiên, chư thánh.
Con lạy Đức Vua Cha Bát Hải Động Đình.
Con lạy Đức Ông Hoàng Bát, đền Kỳ Sầm này.
Hôm nay là ngày … tháng … năm …, chúng con là … (họ tên) … tuổi, ngụ tại … đến đây, trước là kính lễ tạ ơn, sau là cúi đầu kính lạy cúi xin các Ngài thương xót, phù hộ độ trì cho chúng con:
- (Nêu sớ cầu)
Một lần nữa, thay mặt toàn thể gia chung chúng con, để tự con xin được các Ngài dang tay cứu giúp.
Con xin cảm tạ ơn đức của Đức Ông Hoàng Bát và các vị Chư Thánh, Chư Thần.
Nam mô a di đà Phật!