ĐỨC THÁNH TRẦN là ai ?

Tranh Đức Thánh Trần thuộc dòng tranh thờ của Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn, một viên tướng lĩnh tài giỏi của triều Trần có công lao to lớn trong ba trận đánh đuổi giặc Nguyên Mông xâm lăng. Trong tranh, Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn được mô tả là một nhân vật có hình dáng cao to, uy nghi, đang cưỡi trên voi, tay gươm điều khiển quân lính. Hưng Đạo Đại Vương luôn vận áo giáp vàng, đeo nón đỏ, tay phải giữ gươm, bàn chân giẫm trên con hổ. Tranh Đức Thánh Trần hay được đặt tại các miếu, phủ thờ phụng Hưng Đạo Đại Vương, hoặc tại Công Đồng Trần Triều.

Tín ngưỡng Đức Thánh Trần và mối quan hệ Tứ Phủ Thánh Mẫu

Tín ngưỡng thờ Đức Thánh Trần là tín ngưỡng dân gian Việt Nam được hình thành thông qua việc thần thánh hoá nhân vật có thật trong lịch sử Việt Nam thời nhà Trần như: Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn, Trần Hưng Đạo, Yếu Kiêu, Đã Tượng, Phạm Ngũ Lão….điểm nổi bật của các vị tướng trên là có công rất lớn khi chặn đánh 3 lần quân Mông Nguyên xâm lược, đó là một chiến công mà cả thế giới công nhận do sức mạnh quân Mông Nguyên lúc đó đang bành trướng khắp thế giới.

Vì tín ngưỡng thờ Mẫu cũng dễ dàng kết hợp với các tín ngưỡng thờ khác mà không sảy ra xung đột tôn giáo nên khi bạn đến các miếu, đền, phủ của tín ngưỡng thờ Mẫu, tứ phủ, chúng ta cũng bắt gặp có điện thờ hoặc phủ riêng biệt thờ Đức Thánh Trần/Hoàng triều/Lý triều Đại Vương.

Ngày nay việc trong một điện thờ Mẫu có thêm cung thờ Sơn Trang hay Đức Thánh Trần là điều rất tốt, lúc nào thờ Mẫu cũng được đặt ở chính điện và 2 bên là Đức Thánh Trần và cung Thờ Sơn Trang. Tín ngưỡng thờ Đức Thánh Trần từ lâu đã được kết hợp với Thánh Mẫu vì nhằm tôn vinh và để không bao giờ quên công ơn của Đức Thánh Trần với Việt Nam ngày nay.

Mối quan hệ giữa tín ngưỡng Đức Thánh Trần và Tứ Phủ Thánh Mẫu

Tục truyền tháng tám giỗ cha, tháng ba giỗ mẹ đã thấm sâu vào tiềm thức người Việt. Trong tâm thức dân gian, Mẹ được tôn thờ là Thánh Mẫu còn cha được ví như Đức Vua nhà Trần hay Hoàng Đế Quang Trung với lòng kính trọng vô bờ bến. Việc phối thờ Thánh Mẫu và Đức Thánh Trần đã có từ thời xa xưa và có thể chứng minh thông qua nhiều sự kiện lịch sử tiêu biểu sau:

1. Đền Bảo Lộc và Trần Thương: Đền Bảo Lộc (Hưng Yên) và đền Trần Thương (Nam Định) vốn có lịch sử lâu đời và cùng lập một gian thờ riêng cho Thánh Mẫu. Sắc phong ở đền Trần Thương có sắc phong Quế Hoa Công chúa là Vân Hương Đệ Tam Thánh Mẫu.

2. Đền Đại Lộ và Đền Dầm: Đền Đại Lộ (Thái Bình) và đền Dầm (Nam Định) thờ các vị Thánh Thoải cũng đã có điện thờ nhà Trần.

3. Vùng Tuyên Quang, Hưng Hóa, Sơn Nam, Nam Định: Xưa kia, việc chung thờ Thánh Mẫu với Thánh Trần chỉ xuất hiện ở một vài vùng Tuyên Quang, Hưng Hoá, Sơn Nam, Nam Định. Nhưng hình thức thờ này trở lên phổ biến có cả thờ Đức Thánh Trần cùng phủ Mẫu.

Các truyền thuyết dân gian về ĐỨC THÁNH TRẦN

• Truyền thuyết về sự ra đời của Hưng Đạo Đại Vương

Theo sự tích trên, Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn là con trai trưởng của Trần Liễu, anh trai vua Trần Thái Tông. Lúc mới chào đời, có người thầy bói trông thấy nói rằng “Người ta đời sau nhất định phò quốc giúp dân”. Trần Quốc Tuấn lớn lên là người có tài năng văn võ vẹn toàn được vua Trần Thái Tông sắc phong chức Quốc Công Tiết Chế chỉ huy quân đội nhà Trần. Ông đã dẫn dắt quân dân nhà Trần ba lần đánh đuổi giặc Nguyên Mông xâm lăng tạo thành những chiến thắng lẫy lừng trong lịch sử phong kiến Việt Nam.

• Truyền thuyết về tài năng quân sự của Hưng Đạo Đại Vương

Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn là một vị tướng lĩnh tài giỏi có vô số chiến tích lừng lẫy. Ông là người sáng tạo ra “Binh thư yếu lược”, một quyển binh pháp lừng danh. Theo tương truyền, Hưng Đạo Đại Vương đã có nhiều kế sách quân sự tài ba, cùng quân dân nhà Trần đánh thắng giặc Nguyên Mông. Một trong những kế sách hay nhất là kế sách “Lấy yếu chống mạnh”, “Tiên phát chế nhân”, “Thuận nước đẩy thuyền”.

• Truyền thuyết về tinh thần yêu nước của Hưng Đạo Đại Vương

Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn là một nhân vật có tinh thần thương dân cao độ. Ông đã từng tuyên bố rằng: “Tôi đi giết địch không phải vì mưu cầu danh lợi mà là cốt để cứu giúp nhân dân khỏi thống khổ”.

• Truyền thuyết về sự linh thiêng của Hưng Đạo Đại Vương

Sau khi qua đời, Hưng Đạo Đại Vương được người dân suy tôn là Đức Thánh Trần. Ông được thờ cúng ở nhiều miếu, đền trên khắp cả nước. Theo tương truyền, Hưng Đạo Đại Vương thường xuyên ra tay cứu giúp nhân dân bị hoạn nạn. Ông cũng là một bậc thần tiên phù hộ cho nhân dân cầu mong quốc thái dân an.

Cả nước có bao nhiêu đền thờ đức thánh trần ?

Theo thống kê của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, hiện nay trên cả nước có hơn 1.500 đền thờ Đức Thánh Trần. Trong đó, có 3 di tích quốc gia đặc biệt:

• Đền Trần (Nam Định)
• Chùa Keo (Thái Bình)
• Đền Kiếp Bạc (Hải Dương)

Dưới đây là một số đền thờ Đức Thánh Trần nổi tiếng:

• Đền Trần (Nam Định)
• Đền Kiếp Bạc (Hải Dương)
• Đền Cửa Ông (Quảng Ninh)
• Đền An Lạc (Hưng Yên)
• Đền Đồng Bằng (Thái Bình)
• Đền Bảo Lộc (Nam Định)
• Đền Trần Thương (Hà Nam)
• Đền Dạ Trạch (Hưng Yên)

Ngoài ra, còn có rất nhiều đền thờ Đức Thánh Trần khác trên khắp cả nước.

Đền thờ Đức Thánh Trần

1. Đền Cố Trạch: Nằm trong quần thể các đền thờ nhà Trần tại phường Lộc Vượng, TP Nam Định (Nam Định). Là nơi thờ phụng chính Trần Hưng Đạo và gia quyến. Được công nhận là di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia năm 1962.

2. Đền Trần Thương: Nằm tại xã Trần Hưng Đạo, Lý Nhân (Hà Nam). Nơi thờ phụng Trần Hưng Đạo và con trai là Trần Quốc Toản. Được công nhận là di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia năm 1962.

3. Đền Kiếp Bạc: Nằm tại xã Hưng Đạo, TP Chí Linh (Hải Dương). Nơi thờ phụng Trần Hưng Đạo và con trai là Trần Quốc Toản. Được công nhận là di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia năm 1993.

4. Đền Thánh: Nằm trong khu đền thờ và lăng mộ các vua Trần ở xã Tiến Đức, huyện Hưng Hà, Thái Bình. Nơi thờ phụng Trần Hưng Đạo và các vua Trần. Được công nhận là di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia năm 1962.

Khai ấn đền trần tại Đền Trần Nam Định: Đền Trần Nam Định thu hút hàng triệu du khách thập phương về dự mỗi năm. Lễ hội được tổ chức vào đêm 14 tháng Giêng Âm lịch tại Đền Trần, phường Lộc Vượng, thành phố Nam Định. Nơi đây được coi là khu thờ Đức Triều Trần lớn nhất và lễ hội khai ấn nổi tiếng nhất tại Đền Trần Nam Định.

Ngoài ra còn rất nhiều nơi có đền Trần trên khắp cả nước. Quý vị có nhu cầu đặt mua tranh, tượng thờ Đức Thánh trần, xin mời liên hệ với Skyhome chúng tôi !