Chầu Đệ Tam, Thoải Cung Khâm Sai là ai ?
Chầu Đệ Tam Thoải Cung Khâm Sai hay Xích Lân Công Chúa, danh hiệu Thuỷ Tinh Động Đình Ngọc Nữ Tam Giang Công Chúa là một trong Tứ Phủ Chầu Bà thuộc tín ngưỡng thờ Mẫu tại Việt Nam sau Chầu Đệ Nhị Thượng Ngàn Khâm Sai, trước Chầu Đệ Tứ Địa Cung Khâm Sai thường được mô tả là vị quan trông coi các miền sông ngòi. Một số truyền thuyết cho rằng Chầu là con của Vua Thuỷ Tề, cai trị miền châu thổ. Một số truyền thuyết khác nói rằng Chầu là một thần tiên đầu thai. Chầu cũng là vị quan nhận mệnh lệnh của Mẫu Thoải, trợ giúp người dân trong vấn đề cầu tài, cầu lộc, bình yên, giải vận hạn.
Các truyền thuyết về Chầu Đệ Tam, Thoải Cung Khâm Sai:
Chầu Đệ Tam, Thoải Cung Khâm Sai hay thường gọi là Mẫu Thoải là một trong những vị thánh Nổi tiếng nhất trong Tứ Phủ. Mẫu ngự ở đền Dạ Trạch, xã Quảng Phú, huyện Quảng Xương, tỉnh Thanh Hoá. Có nhiều truyền thuyết về Bà Chúa Chầu Đệ Tam. Một số giả thuyết cho rằng Chầu là con rể Vua Long Vương Bát Hải Động Đình, quản lý các tiên nữ nơi Thuỷ Phủ. Tuy nhiên, cũng có giả thuyết cho rằng Chầu là con rể Lạc Long Quân, với danh xưng Thuỷ Tinh Động Đình Ngọc Nữ Tam Giang Công Chúa. Hiện nay, truyền thuyết về Chầu Đệ Tam đang gây ra tranh cãi. Nhiều ý kiến gán ghép sự tích của Mẫu Đệ Tam cho Chầu, cho rằng Chầu là Xích Lân Công chúa kết hôn với Kính Xuyên, tuy nhiên quan điểm này không đúng.
Phiên bản thứ nhất:
Chầu Đệ Tam chính là nàng Long Nữ con đầu lòng của Vua Thuỷ Tề. Nàng xinh đẹp, thông minh lại có một lòng thương nước vô bờ. Khi giặc Nguyên Mông tấn công Đại Việt, Chầu đã phối hợp với các bậc thánh Mẫu để trợ giúp nhà Trần đánh giặc. Sau chiến thắng, Chầu được sắc phong thành Thượng Ngàn Thiên Nữ cai trị miền sơn cước.