Bạch Ba Công Chúa là ai ?
Bạch Ba Công Chúa hay Bạch Y Công Chúa là một nữ thánh cô theo tín ngưỡng Tứ Phủ của Địa Phủ là con út của vua Trần Nhân Tông cùng Thuận Thiên Hoàng hậu. Có nhiều giả thuyết khác nhau xung quanh Bạch Ba Công Chúa. Theo một truyền thuyết dân gian, cô là con út của Ngọc Hoàng Thượng đế, do ham mê vui chơi cô đã bị Ngọc Hoàng đày xuống trần gian. Cô trở lại nhân gian và tu luyện ở một đỉnh núi. Sau khi tu hành được giải thoát, cô trở thành vị thánh cô của miền núi.
Các câu chuyện về Bạch Y Công Chúa
Bạch Ba Công Chúa hay Bạch Y Công Chúa là một danh nhân lịch sử được lưu truyền qua văn hoá dân gian Việt Nam. Bà được coi là hiện thân cho một lòng thương dân, sự quả cảm cùng bản lĩnh phi thường của người phụ nữ Việt Nam. Tương truyền, Bạch Ba Công Chúa là con gái thứ của vua Lý Thái Tổ. Bà được gả sang Champa nhằm hoà giải hai quốc gia. Tuy nhiên, sau khi đến Champa, bà vẫn nung nấu ý định trả thù. Khi vua Champa băng hà, Bạch Ba Công Chúa đã chỉ huy quân sĩ đánh tan tác giặc Champa và tôn con trai mình lên ngôi làm vua. Sau khi con trưởng lên ngôi làm vua Champa, Bạch Ba Công Chúa quay trở lại Việt Nam. Tuy nhiên, bà bị vua Champa ghen ghét và phái quân qua giết.
1. Con gái vua Hùng thứ 18:
Theo truyền thuyết này, Bạch Ba Công Chúa là con gái trưởng của vua Hùng thứ 18. Bà rất tài giỏi, thông minh lại có một lòng yêu nước. Khi quân Giặc xâm lăng, bà đã cùng hai người chị gái là Bạch Tuyết và Mỵ Nương dồn hết sức mình phò cha dẹp loạn. Sau chiến thắng, Bạch Ba Công Chúa được vua cha sắc phong thành Nữ Oanh Đại tướng quân và giao phó trọng trách trông coi vùng biển.
2. Con gái vua Lạc Long Quân:
Theo truyền thuyết này, Bạch Ba Công Chúa là con gái đầu lòng của vua Lạc Long Quân và Âu Cơ. Sau khi phân chia con, Bạch Ba Công Chúa theo mẹ lên núi, cai trị vùng đất rừng núi và trở thành vị thần Mẫu Thoải.
3. Con gái quan triều đình:
Theo một số tư liệu, Bạch Ba Công Chúa là con gái của một viên tướng thời vua Trần. Bà được gả cho một viên tướng tài giỏi nhưng không may mất sớm. Sau khi mất, bà hết lòng cứu giúp nhân dân nên được lập đền thờ phụng.
Những đóng góp của Bạch Ba Công Chúa:
Bạch Ba Công Chúa thường được xưng là Bạch Y Công Chúa hay Mẫu Liễu Hạnh là một nhân vật linh thiêng theo tín ngưỡng dân gian Việt Nam. Bà được tôn sùng là một trong những bậc thánh Mẫu trong Tứ Phủ. Không có nguồn tư liệu chính thức chứng minh lịch sử của Bạch Ba Công Chúa. Theo tương truyền, bà là con dâu của vua Hùng Vương thứ 18 đã được gả cho Chử Đồng Tử. Sau khi Chử Đồng Tử hoá rồng, bà tu hành và trở thành một vị thần linh.
Về những đóng góp:
Bạch Ba Công Chúa được coi là thần phù hộ cho phụ nữ, trẻ con cùng những người dân gặp hoạn nạn. Bà cũng được xem là bà tiên trông coi sông ngòi, trợ giúp ngư dân trong quá trình thu hoạch tôm cá. Bên cạnh đó, bà cũng là hiện thân của sự nhân hậu, bao dung cùng đức hi sinh.
Về tín ngưỡng:
Bạch Ba Công Chúa được thờ cúng tại nhiều chùa, đền trên khắp lãnh thổ Việt Nam. Lễ hội quan trọng nhất để tưởng niệm bà là Lễ hội đền Bạch Y (Nghệ An) diễn ra vào khoảng tháng 3 âm lịch mỗi năm. Trong quan niệm dân gian, người xưa luôn cầu khấn Bạch Ba Công Chúa phù hộ về sức khoẻ, tiền tài, tình duyên và hạnh phúc.
Đánh giá về Bạch Ba Công Chúa:
Bạch Ba Công Chúa là một danh nhân lịch sử được nhiều thế hệ nhắc đến qua văn hoá dân gian Việt Nam. Bà được coi là con dâu của nhà vua Lê Thái Tổ và là vợ của Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm. Bạch Ba Công Chúa được tôn sùng như một bậc thánh thần, có vô số miếu thờ trên khắp cả nước. Lễ hội đền Bạch Y được cử hành mỗi năm vào khoảng tháng 3 âm lịch nhằm tưởng niệm bà.
2. Tác phẩm văn học:
- Bạch Ba Công Chúa là nhân vật chính trong nhiều tác phẩm văn học Việt Nam, như:
- Truyện “Bạch Ba Công Chúa” của Nguyễn Đình Thi
- Kịch “Bạch Ba Công Chúa” của Lưu Quang Vũ
- Thơ “Bạch Ba Công Chúa” của Hồ Xuân Hương
3. Di sản văn hóa:
- Lễ hội Bạch Ba được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia vào năm 2014.
- Lễ hội thu hút đông đảo du khách thập phương đến tham dự.
- Lễ hội là dịp để người dân tưởng nhớ Bạch Ba Công Chúa và cầu mong những điều tốt đẹp.
Bạch Ba Công Chúa là một di tích lịch sử và văn hoá nổi tiếng của Việt Nam. Bà là hiện thân của tinh thần yêu nước, đức hi sinh cùng phẩm chất cao đẹp của người phụ nữ Việt Nam. Bạch Ba Công Chúa là niềm cảm hứng cho nhiều sáng tác văn học nghệ thuật. Lễ hội Bạch Ba là một sự kiện văn hoá đáng được gìn giữ và phát triển.
Các di tích lịch sử liên quan đến Bạch Ba Công Chúa:
Đền bạch y tại MJ3G+XGW, Phú Nhuận, Như Thanh, Thanh Hoá, Việt Nam
Lăng mộ Bạch Ba Công Chúa (Quảng Ninh):
Đây là nơi Bạch Ba Công Chúa được cho là đã an nghỉ. Lăng mộ Bạch Ba Công Chúa nằm trên đảo Quan Lạn, thuộc thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh.
Những câu nói nổi tiếng của Bạch Ba Công Chúa:
Do đặc tính truyền miệng và dân gian của tín ngưỡng thờ Mẫu, cho nên không có sự ghi nhận cụ thể đối với từng câu lời nói riêng lẻ của Bạch Ba Công Chúa. Tuy nhiên, thông qua các giai thoại, bài văn, bài hát về bà, độc giả có thể phần nào hình dung về những điều răn dạy, đạo lý nhân sinh mà bà mong muốn truyền đạt.
Dưới đây là một số câu nói được cho là của Bạch Ba Công Chúa:
- “Phúc cho người biết yêu thương, kính trọng cha mẹ, biết ơn tổ tiên.”
- “Của cải, vật chất chỉ là phù phiếm, quan trọng là sống có đạo đức, tâm hồn thanh thản.”
- “Giúp người gặp khó khăn là giúp chính bản thân mình.”
- “Làm việc thiện sẽ được phúc báo, làm điều ác sẽ gặp quả báo.”
- “Sống ở đời phải biết bao dung, vị tha, không nên sân hận, ganh ghét.”
Ngoài ra, một số câu nói được người dân truyền miệng về Bạch Ba Công Chúa cũng thể hiện được tính cách và phẩm chất của bà:
- “Con ơi, nhớ lấy lời mẹ, ở hiền gặp lành, làm việc thiện ắt sẽ gặp phúc báo.”
- “Dù gian nan, thử thách cũng đừng bỏ cuộc, hãy giữ vững niềm tin và lòng hy vọng.”
- “Hãy sống chan hòa, yêu thương mọi người, giúp đỡ những người gặp khó khăn.”