Bà Chúa Xứ là ai ?

Bà Chúa Xứ, Bà Chúa Xứ Nguyên Nhung hoặc Chúa Xứ Thánh Mẫu là nhân vật dân gian được thờ cúng phổ biến tại Nam Bộ, miếu chính của Bà Chúa Xứ tại Núi Sam- Châu Đốc- tỉnh An Giang. Bà Chúa Xứ được coi là vị nữ thần cai trị khu vực sông nước, chở che cho con người và ban phát phúc lành.

Một số giả thuyết cho rằng Bà Chúa Xứ là hoá thân của Quế Mỵ Nương, con của vua Hùng thứ 18. Một số giả thuyết lại cho rằng bà là nữ thần Thiều Hoa có công lao phò nước dẹp giặc. Cũng có giả thuyết cho rằng bà là nữ thần Vishnu trong Phật giáo được truyền vào Việt Nam.

Tương truyền, Bà Chúa Xứ đã giúp đỡ người dân Châu Đốc (An Giang) đánh đuổi giặc xâm lược và ban phát cho họ bao sự tốt lành. Sau khi bà qua đời, dân làng dựng đền thờ nhằm ghi nhớ công lao của bà.

Các truyền thuyết về Bà Chúa Xứ

Vào khoảng năm 1820 – 1825, quân Xiêm hung bạo liên tục quấy phá, cướp bóc dân lành tại khu vực núi Sam. Mỗi khi giặc đến, người dân lại rời bỏ quê hương, dắt díu nhau lên núi trú ẩn.

Có hôm, quân Xiêm rượt theo dân lên đến ngọn núi Sam đã phát hiện thấy tượng Bà. Bọn giặc tham lam, muốn chiếm đoạt tượng Bà bèn hì hục cậy tượng, đem dây cột lại và đánh đòn khiêng xuống núi. Tuy nhiên, khi khiêng xong một quãng đường ngắn, tượng Bà đột nhiên trở nên nặng nề, không thể nâng lên nổi nữa.

Tức giận, một người lính Xiêm đã phá vỡ cốt tượng, bẻ gãy một bên cẳng tay phải. Ngay lập tức, binh lính bị Bà trừng phạt, té gục xuống mặt đất và tử vong ngay tại chỗ. Sự việc khiến cho quân Xiêm hoảng sợ, vội vã trốn chạy.

Thời gian sau này, Bà thường hiện về, tự xưng là Bà Chúa Xứ, sai dân làng khiêng tượng Bà xuống núi để lập miếu thờ cúng. Bà thề sẽ giúp cho dân làng có đời sống an lành, ấm no, mùa màng tươi tốt, chống lại giặc ngoại xâm quấy nhiễu cùng bệnh dịch hoành hành.

Dân làng rất mừng rỡ và lập tức lên núi khiêng tượng Bà xuống. Tuy nhiên, dân làng đã huy động cả chục thanh niên trai tráng to khoẻ, la hét hết mình nhưng cũng không thể nào khiêng nổi tượng Bà.

Trong khi mọi người đang thất vọng, có một cô gái cùng thôn đột nhiên lên đồng và cho biết: “Bà chỉ cần 9 cô gái đồng trinh lên khiêng”. Nghe xong, dân làng tin theo lời cô và quả thật, 9 cô gái đồng trinh đã khiêng tượng Bà xuống núi một cách dễ dàng.

Khi đến đỉnh núi, tượng Bà tự dưng trở nên nặng nề, không thể nào khiêng được thêm một bậc nào nữa. Mọi người nghĩ rằng, Bà đã lựa chọn đến nơi đây để an nghỉ cho nên đã không cố gắng di chuyển đi nữa mà lại lập miếu thờ cúng ngay nơi đó.

Từ đó, miếu Bà Chúa Xứ trở thành điểm đến linh thiêng thu hút nhiều người dân đến cầu mong an lành, hạnh phúc. Người dân tin tưởng rằng, Bà Chúa Xứ sẽ chở che, bao bọc họ và đem đến cho họ cuộc đời hạnh phúc.

2. Truyền thuyết về Bà Chúa Xứ là hoá thân của Putri Mandi:

Theo sự tích, Bà Chúa Xứ là hiện thân của Putri Mandi là một nàng công chúa Khmer. Putri Mandi được coi là đã có công trạng đối với sự hình thành và phát triển vùng đất Châu Đốc. Sau khi mất, Putri Mandi được người dân suy tôn là Bà Chúa Xứ. Bà được tin là có khả năng ban phát phúc lành và bình an tới người dân.

3. Truyền thuyết về Bà Chúa Xứ và Thoại Ngọc Hầu:

Theo sự tích, Bà Chúa Xứ đã giúp đỡ Thoại Ngọc Hầu trong công cuộc khai phá vùng đất An Giang. Bà giúp Thoại Ngọc Hầu học bí quyết khai khẩn và tạo dựng mạng lưới sông rạch. Nhờ sự giúp đỡ của Bà Chúa Xứ, Thoại Ngọc Hầu đã đưa vùng đất An Giang trở thành một vựa lúa rộng lớn.

4. Bà chúa Xứ giúp đỡ dân đánh đuổi giặc Xiêm

Miếu Bà Chúa Xứ được xây dựng vào khoảng thế kỉ 18 đã qua vài đợt tu bổ và tôn tạo. Nơi đây gắn liền với nhiều truyền thuyết thể hiện sự linh thiêng của Bà Chúa Xứ, gồm: Bà giúp đỡ dân đánh đuổi giặc Xiêm, Quân Xiêm đến quấy phá, Bà đã giúp đỡ dân đánh đuổi giặc. Bởi vậy mà ngày nay, chính điện của miếu Bà chúng ta sẽ thấy câu đối:

Núi Sam cao vời vợi, uy linh Bà Chúa hiển hách.

Đất Việt Nam chan hòa, ơn Bà che chở muôn dân.

Miếu Bà Chúa Xứ Núi Sam

Miếu Bà Chúa Xứ Núi Sam nằm trên ngọn núi Sam ở phường Núi Sam, thành phố Châu Đốc, tỉnh An Giang. Miếu là một trong những khu du lịch tâm linh lớn nhất tại Việt Nam, hấp dẫn hàng triệu du khách mỗi năm.

Lịch sử:

Theo tương truyền, miếu Bà Chúa Xứ được xây dựng vào khoảng đầu thế kỉ 19. Vào thời điểm đó, dân làng thờ Bà trên ngọn núi Sam. Sau đó, họ dựng miếu thờ Bà nhằm thể hiện lòng thành kính.  Miếu Bà Chúa Xứ đã được tu bổ nhiều lần. Lần tu bổ gần nhất diễn ra vào khoảng năm 1972.

Kiến trúc:

• Miếu Bà Chúa Xứ được xây dựng theo lối kiến trúc truyền thống Việt Nam.
• Mái miếu cong cong, lợp ngói âm dương.
• Trang trí trong miếu rất đẹp mắt với nhiều hoa văn, họa tiết.

Tượng Bà Chúa Xứ:

• Tượng Bà Chúa Xứ cao khoảng 1,7m, nặng khoảng 2 tấn.
• Tượng Bà được làm bằng đá sa thạch.
• Bà mặc áo dài, tóc búi cao, trên tay cầm ấn và hoa sen.

Vì sao Miếu Bà Chúa xứ Núi Sam quay lưng với cổng chính ?

Miếu Bà được xây dựng theo hướng “tọa sơn hướng thủy”, tức là lưng tựa vào núi và mặt hướng ra sông nước. Theo quan niệm phong thủy, đây là vị trí vượng khí, giúp mang lại tài lộc, may mắn và bình an cho người dân. Núi Sam được xem là “thần long” và là “Huyền Vũ” (con rùa đen) trong bộ Tứ Linh. Việc xây dựng miếu quay lưng vào núi thể hiện sự tôn kính đối với “thần long” và cũng là cách để “Huyền Vũ” che chở cho miếu. Cánh đồng rộng lớn trước mặt miếu được xem là “Chu Tước” (chim phượng hoàng) trong bộ Tứ Linh. Vị trí này giúp thu hút năng lượng tích cực và mang lại sự thịnh vượng cho miếu.