Miếu Bà Chúa Vực Hưng Yên
Miếu Bà Chúa Vực là nơi thờ cúng Bà Chúa Vực – vị nữ thần mà con người Hưng Yên tôn thờ. Người dân tin tưởng rằng Bà Chúa Vực có khả năng ban phát phúc lành, may mắn tới con người. Miếu Bà Chúa Vực là điểm du lịch tâm linh quan trọng, nơi người dân ta nguyện cầu cho quốc thái dân an, nhà nhà hạnh phúc, may mắn, thịnh vượng. Lịch sử miếu Bà Chúa Vực có nhiều thăng trầm, tuy nhiên theo tương truyền, miếu Bà có từ đời Thoại Ngọc Hầu (vào khoảng đầu thế kỉ 19). Ban đầu miếu Bà Chúa Vực là căn miếu đơn sơ bằng tre lá, nhưng sau vài lần tu sửa, miếu Bà ngày nay có diện mạo khang trang, lộng lẫy.
Tích Bà Chúa Vực
Có nhiều truyền thuyết xung quanh sự tích Bà Chúa Vực, nhưng tiêu biểu nhất là hai truyền thuyết sau:
-
Truyền thuyết 1:
Vào thế kỉ 18, dưới chân núi Sam có một căn miếu nhỏ thờ Bà Chúa Vực. Một ngày kia, có người phụ nữ tên Thoại Thị Huệ (vợ quan Thoại Ngọc Hầu) đi ngang qua miếu, bà cảm thấy mỏi mệt và dừng chân nghỉ ngơi. Khi bà đang nằm nghỉ bỗng mộng thấy một bà tiên hiện lên, tự xưng là Bà Chúa Vực và bảo bà hãy tu bổ miếu Bà. Thoại Thị Huệ thức dậy, khắc ghi lời dặn dò của Bà Chúa Vực và trở lại tâu với chồng. Thoại Ngọc Hầu cũng là người tin tưởng ở thần linh nên đã giúp cho miếu Bà lớn xinh hơn. Từ đấy, nhân dân quanh khu vực thường xuyên đến miếu Bà cúng bái mong được Bà phù trợ.
-
Truyền thuyết 2:
Vào thời vua Gia Long, có một người phụ nữ tên Nguyễn Thị Xuân (vợ ông Nguyễn Hữu Cảnh) khi du ngoạn đến ngọn núi Sam. Bà cũng nằm mơ gặp Bà Chúa Vực và đã xin làm đền thờ Bà. Nguyễn Thị Xuân đã xây cất một căn đền nguy nga trên ngọn núi Sam để thờ Bà Chúa Vực. Từ lâu, đền Bà Chúa Vực trở thành điểm đến linh thiêng thu hút đông đảo du khách đến hành hương.
Tảng đá thiêng hình người tại Đền Bà Chúa Vực Hưng Yên
Tại đây có một phiến đá lớn thành hình người được dựng giữa sân trước. Tảng đá thiêng cao chừng 1 mét, đường kính chừng 50 cm, có hình dáng giống hệt với một người phụ nữ đang ngồi thiền. Theo tương truyền, hòn đá thiêng là hoá thân của Bà Chúa Xứ. Tương truyền, lúc Bà Chúa Vực xuống cứu vớt người dân thì đã biến mất tảng đá này. Tảng đá thiêng thành hình người ở Đền Bà Chúa Vực được người dân đánh giá là linh thiêng. Nhiều người cho rằng nếu cầu nguyện ở hòn đá này sẽ được Bà Chúa Vực ban cho những sự tốt lành.
Lễ hội Vía Bà Chúa Vực:
Lễ hội Vía Bà Chúa Vực là một trong những lễ hội nổi tiếng, hấp dẫn hàng triệu du khách hành hương mỗi năm. Lễ hội diễn ra từ ngày 22 đến 27 tháng 4 âm lịch tại Bà Chúa Vực.
Lễ hội bao gồm nhiều nghi thức truyền thống như:
- Lễ Khai hội: Lễ rước Bằng sắc Bà Chúa Vực cổ tự lên Miếu Bà.
- Lễ Tắm Bà: Tượng Bà được tắm bằng nước suối và thay xiêm y mới.
- Lễ Thỉnh sắc: Rước sắc thần Thoại Ngọc Hầu và hai vị phu nhân từ Lăng Thoại Ngọc Hầu đến Miếu Bà.
- Lễ Túc Yết: Lễ dâng cúng Bà Chúa Vực và cầu nguyện quốc thái dân an.
- Lễ Chánh tế: Lễ cúng chính thức trong lễ hội, với nhiều nghi thức trang trọng.
- Lễ Hồi sắc: Rước sắc thần Thoại Ngọc Hầu và hai vị phu nhân từ Miếu Bà về Lăng Thoại Ngọc Hầu.
Ngoài ra, lễ hội còn có nhiều hoạt động văn hóa đặc sắc như:
- Hội thi hò vĩ cầm: Nét độc đáo của vùng đất Hưng Yên.
- Biểu diễn nghệ thuật tuồng, cải lương: Các vở tuồng, cải lương về Bà Chúa Vực.
- Dân gian: Lân, sư, rồng, múa bông,….